*Lộ nhiều bất cập
Với mục đích hạn chế tình trạng xây dựng nhà ở không phép diễn ra tràn lan và tạo điều kiện để người dân, nhất là những người thu nhập thấp giải quyết được vấn đề về nhà, năm 2014, TP. Hồ Chí Minh đã ban hành Quyết định số 33/2014/QĐ-UBND quy định về diện tích tối thiểu tách thửa.
Quyết định này quy định cụ thể đối với thửa đất mới hình thành và thửa đất còn lại sau khi trừ lộ giới, diện tích tối thiểu ở từng khu vực, loại đất ở chưa có nhà và đất ở có nhà hiện hữu. Tách thửa phải bảo đảm được hạ tầng kỹ thuật theo quy hoạch và kết nối, đồng bộ với hạ tầng kỹ thuật hiện hữu. Bên cạnh những quy định về kỹ thuật là quy định trách nhiệm của UBND các quận, huyện về lĩnh vực này.
Điều bất hợp lý là Quyết định 33 không khống chế diện tích khu đất khi tách thửa. Điều này dẫn đến trường hợp có những khu đất rộng cả chục ha, các chủ đầu tư cứ đem phân lô, bán nền mà không cần lập dự án. Hệ lụy là quy hoạch bị phá nát, hạ tầng không được đầu tư đồng bộ, cũng do không có quy hoạch nên nhiều khu dân cư mọc lên không có không gian cho những “mảng xanh”…
Bất cập khác nữa là Quyết định 33 giao toàn quyền cho địa phương phê duyệt kết quả thẩm định. Không có chuẩn mực, không có những yêu cầu bắt buộc các bên liên quan phải thực hiện, vì thế làm tốt hay không tùy thuộc tâm huyết và tinh thần trách nhiệm của từng nơi…
*Thay thế bằng quyết định khác
Tại kỳ họp thứ 2 Hội đồng nhân dân thành phố, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân Tp Hồ Chí Minh cho biết, sắp tới thành phố sẽ ban hành Quyết định thay thế Quyết định 33.
Dự thảo nêu các quy định cụ thể về cấp điện, cấp nước, chiếu sáng công cộng, thoát nước thải và xử lý nước thải. Chẳng hạn, phải bố trí hệ thống cấp nước sạch và thoát nước đến từng lô đất. Việc đấu nối hệ thống cấp điện, cấp nước, thoát nước và xử lý chất thải rắn phải được cơ quan chức năng cấp phép theo đúng quy định hiện hành.
Dự thảo cũng yêu cầu khu đất khi cho phép tách thửa phải căn cứ quy hoạch phân khu hoặc quy hoạch nông thôn mới đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt để xác định thửa đất thuộc quy hoạch “khu dân cư hiện hữu”, khi đó mới được tách thửa. Trong trường hợp chưa có các quy hoạch trên thì dựa vào quy hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt để xác định thửa đất thuộc quy hoạch đất ở đô thị hoặc đất ở nông thôn nằm trong khu dân cư hiện hữu tập trung. Những điều kiện, yêu cầu trên không áp dụng đối với các thửa đất có diện tích nhỏ hơn diện tích tối thiểu đang được sử dụng, đã được tách thửa trước ngày Quyết định 33/2014 có hiệu lực. Người sử dụng đất tiếp tục sử dụng đất theo hiện trạng, được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đại diện Sở TN&MT thành phố cho biết, dự thảo đã ràng buộc rõ: Khi tách thửa, các chủ đầu tư phải đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng giao thông, hệ thống hạ tầng xã hội… Dự kiến, trong tháng 9/2016, các sở, ngành sẽ trình UBND thành phố dự thảo quyết định mới và đăng trên website của thành phố để lấy ý kiến đóng góp của các cơ quan, đơn vị và nhân dân thành phố.
Tham mưu đề xuất những vướng mắc hiện nay, một số quận, huyện hiến kế: Với quy hoạch là đất xây dựng mới, Nhà nước nên bỏ kinh phí ra để làm quy hoạch chi tiết 1/500. Trên cơ sở đã có quy hoạch cụ thể, biết rõ chức năng của từng khu vực, thì cá nhân, tổ chức muốn tách thửa phải đóng góp tiền đầu tư vào hạ tầng chung. Như vậy, người dân có đất trong quy hoạch đất dân cư xây dựng mới cũng không bị ảnh hưởng…